24 Eylül 2012 Pazartesi

Bilinçaltına Çapraz Sorgu - Hassan Khan Retrospektifi

Oldum olası multi-disipliner kombine sanatçıları sevdim. Ancak şahsi kanaatim şudur ki multi-disipliner anlayışla sanat icra ederken mesele monoton olmakta değil, disiplinleri doğru sentezleyebilmekte. İşte tam burada Hassan Khan, SALT'ın SALT Beyoğlu'nda düzenlediği retrospektif sergisinde karşımıza çıkıyor.

Hassan Khan, insanoğlunun medeniyeti boyunca yarattığı içsel sorunsalları ve hem bireysel hem toplumsal dışavurumları Yerellik ve Evrensellik çerçevesinde karşımıza Müzik ile sentezleyerek bizlere sunuyor. Bunları sunarkende monotonluktan sıyrılmış bir şekilde, tam da aksi doğrultuda bizleri çapraz ateşe tutarcasına bunu yapıyor.

Özellikle gözlemlemenin önemine değinircesine ortaya çıkardığı The Hidden Location (2004) adını taşıyan "Dört-Kanallı" video çalışmasında, biz seyircileri hatta doğru tabirle gözlemcileri bir detay avına ve yorumlama macerasına sürüklüyor. Tüm bunlar olurken de videodaki gözlemleme deneyimleriyle kendi gözlemlerimizi kıyaslama imkanı dunuyor.

Hassan Khan tüm bu sentezleme sürecinde Şaabi müziğini kullanarak bizleri yerellik etkisinin altına almayı ihmal etmiyor. Jewel(2010) isimli video çalışmasında medeniyetin gelişme sürecindeki algı değişikliklerini bize iki insanın içgüdüsel basit dansının aslında tarihi yorumlama sürecinde ne derece kompleks olduğunu hatırlatıyor.

Sergideki Alphabet Books ve Diagrams gibi çalışmaları başta olmak üzere tüm öğelerde imgelerarası bir yolculuğa çıkıyoruz. Hassan Khan'ın derdini imgelerle anlatma çabası gütmemesine rağmen, serginin genelinde oluşan "çapraz ateş"-"çapraz sorgu-lama" eksenli hava içerisinde tüm yorumlamalarımızı bu doğrultuya istemsizce taşıyoruz.

Hassan Khan sergisi 6 Ocak 2013 tarihine kadar açık ve SALT'ın oluşturduğu gayet yoğun bir yorumlamalar-atölyeler programına sahip. Bence son zamanların en iyi Retrospektif çalışmalarından biri, mutlaka ziyaret edilmesini öneririm.